Prawo restrukturyzacyjne umożliwia dłużnikowi zawarcie układu częściowego, czyli porozumienia z niektórymi, wybranymi wierzycielami. Układ częściowy obejmuje jedynie niektóre zobowiązania, których restrukturyzacja ma zasadniczy wpływ na dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa dłużnika. Niekiedy, przy dużej ilość wierzycieli, przedstawienie warunków, które mogłyby zadowolić większość podmiotów, rodzi nie lada problemy. W takiej sytuacji układ częściowy pomaga w przeprowadzeniu skutecznej restrukturyzacji przedsiębiorstwa.
Układ częściowy może być zawarty w ramach postępowania o zatwierdzenie układu lub przyspieszonego postępowania układowego.
Wierzytelności objęte układem częściowym
Art. 180 ust. 4 Prawa restrukturyzacyjnego wskazuje przykładowo, jakie wierzytelności mogą być objęte układem częściowym. Zaliczamy do nich m.in. wierzytelności:
- z tytułu finansowania działalności dłużnika przez udzielone kredyty, pożyczki i inne podobne instrumenty;
- z tytułu umów o zasadniczym znaczeniu dla funkcjonowania przedsiębiorstwa dłużnika, w szczególności z tytułu dostawy najważniejszych materiałów lub umów leasingu majątku niezbędnego dla działalności prowadzonej przez dłużnika;
- zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską na przedmiotach i prawach niezbędnych do prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika;
- największe określone według sumy.
Katalog ten jest katalogiem otwartym, jednak przedsiębiorca nie ma całkowitej swobody w wyborze wierzycieli, którzy będą objęci układem częściowym. Dłużnik nie może tendencyjnie pomijać tych podmiotów, które można określić jako nieprzychylne dłużnikowi. Nie może przyjmować takich kryteriów wyodrębnienia wierzycieli, których celem jest pominięcie wierzyciela przeciwnego zawarciu układu. Wybór wierzytelności podlegających układowi częściowemu powinien odbyć się w oparciu o obiektywne, jednoznaczne i uzasadnione ekonomicznie kryteria. Oznacza to, że dłużnik powinien dokonać rzetelnej analizy struktury swoich wierzytelności i na niej oprzeć te kryteria. W przeciwnym razie naraża się na odmowę zatwierdzenia układu w postępowaniu o zatwierdzenia układu. Albo na stwierdzenie niezgodności z prawem kryteriów wyodrębnienia wierzycieli objętych układem częściowym w postępowaniu w przedmiocie otwarcia przyspieszonego postępowania układowego.
Propozycje układowe w układzie częściowym
Propozycje układowe nie mogą przewidywać takich korzyści dla wierzycieli objętych układem częściowym, które zmniejszałyby poziom zaspokojenia wierzytelności nieobjętych układem. Wierzyciele pozaukładowi nie mogą być w gorszej pozycji niż wierzyciele układowi.
Szczególny przypadek stanowią wierzyciele zabezpieczeni rzeczowo na majątku przedsiębiorcy. Jeżeli przedsiębiorca zaproponuje im w ramach układu pełne zaspokojenie bądź zaspokojenie w zakresie nie niższym niż w przypadku dochodzenia przez wierzyciela zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia, wtedy ich zgoda na objęcie układem częściowym nie jest wymagana.
W postanowieniu o zatwierdzeniu układu sąd wskazuje wierzycieli objętych układem częściowym. Uprawnieni wierzyciele mają prawo wnieść zażalenie na to postanowienie.
Układ częściowy jest dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, którzy z uwagi na strukturę zobowiązań nie widzą konieczności angażowania wszystkich wierzycieli w postępowanie restrukturyzacyjne. Układ częściowy umożliwia uproszczenie negocjacji z wierzycielami i przyspieszenie całej procedury restrukturyzacyjnej.
Czy układ częściowy umożliwia podział wierzycieli na grupy?
Decydując się na układ częściowy należy pamiętać, że nie jest w tym momencie jednolicie przesądzone, czy w przypadku układu częściowego możliwy jest podział wierzycieli na grupy. Większość praktyków i sędziów przychyla się ku negatywnemu rozstrzygnięciu tej kwestii. Co ma wobec tego zrobić dłużnik, który chciałby zaproponować różnym wierzycielom objętych układem częściowym różne propozycje układowe? W takim przypadku dłużnik może rozważyć przeprowadzenie kilku osobnych postępowań o zawarcie układu częściowego.
Masz pytania? Skontaktuj się z nami.