Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne (UPR) wprowadzone Tarczą 4.0 można otworzyć tylko do 30 listopada 2021 r. Postępowania otwarte do tej daty będą prowadzone na dotychczasowych zasadach. O ogromnej popularności UPR i jego sukcesie świadczy już choćby to, że w miesiącach styczeń-wrzesień 2021 r. otwarto ponad 1200 uproszczonych postępowań restrukturyzacyjnych, detronizując pozostałe postępowania.
Od 1 grudnia 2021 r. kluczowe rozwiązania, które znamy z UPR, zostaną wprowadzone do postępowania o zatwierdzenie układu (PZU), które obowiązuje od 2016 r. Bardzo prawdopodobne, że teraz postępowanie to zyska nowe życie.
Czy nowe PZU również zyska taką popularność jak uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne?
Podobnie jak przy UPR dla zainicjowania postępowania konieczne będzie zawarcie umowy z doradcą restrukturyzacyjnym, który będzie pełnił funkcję nadzorcy układu.
Od 1 grudnia 2021 r. dłużnik nie będzie obwieszczał o otwarciu postępowania, ale o ustaleniu dnia układowego. Uprawnienie do dokonania obwieszczenia uzyska też nadzorca układu. Przed dokonaniem obwieszczenia, oprócz spisu wierzytelności oraz spisu wierzytelności spornych, konieczne będzie też sporządzenie wstępnego planu restrukturyzacyjnego. Ustawodawca zrezygnował z wymogu sporządzenia propozycji układowych przed dokonaniem obwieszczenia. Nadzorca będzie mógł odmówić dokonania obwieszczenia (nowość), a dłużnik będzie mógł to zaskarżyć do sądu restrukturyzacyjnego.
Skutki obwieszczenia
Kluczowy dla dłużnika będzie dzień dokonania obwieszczenia. Od tego momentu rozpocznie się jego ochrona przeciwegzekucyjna i kontraktowa.
Od dnia dokonania obwieszczenia dłużnik będzie miał obowiązek udzielać nadzorcy układu pełnych i zgodnych z prawdą informacji. Ponadto dłużnik będzie musiał udostępniać nadzorcy układu dokumenty dotyczące majątku i zobowiązań.
Czynności przekraczające zwykły zarząd
We wspomnianym okresie dłużnik będzie mógł dokonywać wyłącznie czynności zwykłego zarządu. Na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu będzie musiał uzyskać zgodę nadzorcy układu.
O czynnościach zwykłego zarządu i czynnościach przekraczających zwykły zarząd pisaliśmy tutaj.
Ochrona kontraktowa dłużnika
Od dnia dokonania obwieszczenia dłużnik będzie chroniony przed wypowiedzeniem umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości, w której prowadzi działalność. Niedopuszczalne będzie również wypowiedzenie m.in. umów kredytu, leasingu, ubezpieczeń majątkowych, rachunku bankowego i poręczeń.
Spis kluczowych umów
Nowe PZU przewiduje możliwość rozszerzenia katalogu umów, których nie będzie można wypowiedzieć. Nadzorca układu będzie mógł sporządzić spis umów, które mają podstawowe znaczenie dla prowadzenia działalności dłużnika. Złożenie tego spisu kluczowych umów do akt sprawy spowoduje, że nie będzie można ich wypowiedzieć.
Ochrona przeciwegzekucyjna dłużnika i uchylenie zajęć
Podobnie jak w przypadku UPR w nowym PZU dłużnik również będzie korzystał z ochrony przeciwegzekucyjnej. Postępowania egzekucyjne skierowane do majątku dłużnika wszczęte przed dniem dokonania obwieszczenia ulegną zawieszeniu z mocy prawa z dniem dokonania obwieszczenia.
Zawieszenie postępowania egzekucyjnego nie oznacza automatycznie uchylenia dokonanych w jego toku zajęć (np. komorniczych zajęć rachunków bankowych). Niemniej jednak, co jest nowością w stosunku do UPR, na wniosek dłużnika lub nadzorcy układu zajęcie komornicze zostanie uchylone, jeżeli jest to konieczne dla dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika.
Co z zakazem spełniania świadczeń objętych układem?
W trakcie uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego nie można było regulować zobowiązań objętych układem. Natomiast w nowym PZU dłużnik będzie miał możliwość spełniania świadczeń wynikających z wierzytelności, które z mocy prawa są objęte układem.
Uchylenie skutków obwieszczenia
Podobnie jak w przypadku UPR możliwe będzie uchylenie skutków obwieszczenia, a więc pozbawienie dłużnika ochrony przeciwegzekucyjnej czy kontraktowej. Często z takim wnioskiem występował do sądu wierzyciel, który czuł się pokrzywdzony wdrożeniem przez dłużnika działań restrukturyzacyjnych.
Do 30 listopada 2021 r. postanowienie o uchyleniu skutków obwieszczenia było niezaskarżalne. Wydając je sąd opierał się tylko na twierdzeniach wierzyciela, nie dając dłużnikowi szansy na zajęcie stanowiska. W ten sposób często w rzeczywistości pozbawiano uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne sensu (postępowanie trwało dalej, upadała jednak często kluczowa dla dłużnika ochrona w postaci zakazu wypowiadania umów, moratorium płatniczego czy ochrona przeciwegzekucyjna). Od 1 grudnia 2021 r. możliwe będzie zaskarżenie tego postanowienia.
Co po upływie 4 miesięcy ?
Ochrona dłużnika jest czasowa i trwa 4 miesiące od dnia obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego (tak jak w UPR). Skutki obwieszczenia wygasną z mocy prawa, jeżeli w terminie 4 miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia dłużnik nie złoży do sądu wniosku o zatwierdzenie układu.
W określonych sytuacjach dłużnik będzie miał możliwość złożenia uproszczonego wniosku sanacyjnego czy też uproszczonego wniosku o ogłoszenie upadłości.
Jeśli natomiast w czasie tych 4 miesięcy dłużnik złoży wniosek o zatwierdzenie układu, ochrona wydłuży się aż do prawomocnego zakończenia lub umorzenia postępowania w tym przedmiocie.
Już w pierwszych miesiącach 2022 r. powinniśmy móc ocenić, czy nowe PZU będzie cieszyć się popularnością zbliżoną do tej, jaką zdobyło uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne. Naszym zdaniem jest to bardzo prawdopodobne.
Masz pytania? Skontaktuj się z nami.