Postępowanie sanacyjne – co to znaczy? „Sanacja” to uzdrowienie czegoś. W tym przypadku chodzi o uzdrowienie firmy.
Postępowanie sanacyjne jest środkiem do uzdrowienia firmy, która jest zagrożona bankructwem. Daje ono firmie szeroką ochronę przed wierzycielami i możliwość przeprowadzenia głębokiej restrukturyzacji.
Postępowanie sanacyjne – co to jest
Postępowanie sanacyjne jest jednym z czterech postępowań restrukturyzacyjnych określonych w prawie restrukturyzacyjnym.
Żeby je otworzyć, trzeba złożyć odpowiedni wniosek w Krajowym Rejestrze Zadłużonych, a następnie poczekać na decyzję sądu. Taki wniosek może złożyć zarówno dłużnik, jak i wierzyciel.
Po złożeniu wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego rozpoczyna się oczekiwanie na decyzję sądu. To oczekiwanie może trwać długo, nawet kilka miesięcy. W tym czasie firma nie ma żadnej ochrony przed wierzycielami. Za to każdy może zobaczyć w KRZ, że dłużnik złożył wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego. Taka sytuacja może skłonić wierzyciela do przyspieszenia działań egzekucyjnych, zanim dłużnik uzyska ochronę przeciwegzekucyjną. Wniosek restrukturyzacyjny może zatem spowodować efekt przeciwny do zamierzonego przez firmę – dążąc do powstrzymania egzekucji, dłużnik tę egzekucję przyspieszy.
Po otrzymaniu wniosku sąd prawdopodobnie przyśle do firmy tymczasowego nadzorcę sądowego. Na podstawie jego sprawozdania sąd podejmie decyzję o otwarciu postępowania.
Postępowanie sanacyjne – przebieg
Otwierając postępowanie sanacyjne, sąd ustanawia zarządcę, który teoretycznie przejmuje władzę w firmie. Czasami jest to władza bardzo ograniczona, zwłaszcza jeśli sąd zezwoli dłużnikowi na wykonywanie zarządu własnego.
Od dnia otwarcia postępowania do dnia jego zakończenia dłużnik uzyskuje silną ochronę przed wierzycielami. Nie spłaca zobowiązań układowych; warunki ich spłaty zostaną ustalone później – w głosowaniu nad układem. Postępowania egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętych układem ulegają z mocy prawa zawieszeniu, a nowych egzekucji nie można wszczynać. Możliwe jest ponadto uchylenie zajęć dokonanych w postępowaniach egzekucyjnych lub zabezpieczających, jeżeli jest to konieczne dla dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa.
Postępowanie sanacyjne daje możliwość zastosowania wielu nadzwyczajnych środków prowadzących do uzdrowienia przedsiębiorstwa. W szczególności można odstępować od umów wzajemnych, wypowiadać umowy o pracę jak w przypadku upadłości, stwierdzać bezskuteczność niekorzystnych dla firmy czynności prawnych itd.
Sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad układem po zrealizowaniu co najmniej części planu restrukturyzacyjnego, teoretycznie w ciągu roku od otwarcia postępowania sanacyjnego.
Firma uzyskuje zatem co najmniej rok spokoju i „oddechu finansowego”. W tym czasie powinna wypracować i przedstawić wierzycielom propozycje układowe, czyli nowe warunki spłaty starych długów. Te propozycje układowe będą następnie poddane pod głosowanie wierzycieli.
Jeżeli układ zostanie przyjęty przez wierzycieli, a następnie zatwierdzony przez sąd, postępowanie układowe zakończy się, a układ zastąpi stare warunki płatności.
Zarządca
Istotną uciążliwością postępowania układowego jest zarządca. Powołuje go sąd. Czyli inaczej niż w postępowaniu o zatwierdzeniu układu, gdzie nadzorca układu jest wybierany przez dłużnika. Zarządca wskazany przez sąd to zwykle typowy syndyk, czyli osoba wyspecjalizowana w sprzedawaniu elementów martwych firm. Bardzo rzadko taki „zarządca” ma doświadczenia z zakresu zarządzania żywymi firmami. Praktyka jest taka, że zarządca nie ma kompetencji w zakresie ratowania i uzdrawiania firm.
Przy tym wynagrodzenie zarządcy, określone w art. 55 prawa restrukturyzacyjnego, jest wysokie.
Dłużnik może sam wskazać sądowi swojego kandydata na zarządcę. Jednakże sąd będzie związany tym wskazaniem tylko wtedy, jeżeli wniosek dłużnika zostanie poparty przez wierzycieli, mających co najmniej 30% sumy wierzytelności objętych układem.
Rzeczywista restrukturyzacja firmy
Postępowanie sanacyjne warto rozważyć wtedy, gdy firma potrzebuje głębokiej restrukturyzacji, żeby uniknąć upadłości.
Restrukturyzacja firmy to dużo szersze pojęcie niż postępowanie restrukturyzacyjne. Restrukturyzacja to istotne, jakościowe, poważne zmiany w firmie – w jej modelu biznesowym, zasobach, aktywach lub pasywach. Natomiast postępowanie restrukturyzacyjne to jedynie formalne postępowanie uregulowane przepisami prawa restrukturyzacyjnego.
Celem zarówno restrukturyzacji, jak i postępowania restrukturyzacyjnego jest uratowanie firmy przed bankructwem i umożliwienie kontynuacji działalności.
Prawdziwa restrukturyzacja firmy jest dużo ważniejsza niż postępowanie restrukturyzacyjne. Elementami udanej restrukturyzacji firmy są np.: opanowanie kryzysu płynnościowego, zmiany w strategii firmy, uzyskania wsparcia interesariuszy, zmiany organizacyjne i kadrowe, poprawienie kluczowych procesów (zwłaszcza marketingu i sprzedaży), restrukturyzacja finansowa.
Samo postępowanie restrukturyzacyjne, bez prawdziwej restrukturyzacji, nie uratuje firmy. Warunkiem przetrwania zagrożonej firmy w dłuższym okresie jest jej rzetelna, głęboka restrukturyzacja. Nie zapewni jej samo postępowanie sanacyjne, ani przypadkowy zarządca wskazany przez sąd.
Chcesz wiedzieć więcej? Skontaktuj się z nami.