Upadłość przedsiębiorstwa jest zdefiniowana i uregulowana w prawie upadłościowym. Ogłasza ją sąd. W upadłości chodzi o rozwiązanie konfliktu interesów, który zaistniał pomiędzy firmą (dłużnikiem) a jej wierzycielami w wyniku niewypłacalności firmy.
Postępowanie upadłościowe ma zaspokoić roszczenia wierzycieli w jak największym stopniu. Sąd powołuje syndyka, który powinien o to zadbać. Z drugiej strony syndyk powinien zachować przedsiębiorstwo dłużnika, o ile to w ogóle jest możliwe.
Syndyk
Syndyk powinien od razu po powołaniu objąć majątek upadłego, zarządzać nim oraz zabezpieczyć przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub kradzieżą. Następnie syndyk powinien przystąpić do likwidacji majątku, to znaczy do jego spieniężenia.
Jeżeli jest możliwe zachowanie przedsiębiorstwa, syndyk powinien zarządzać przedsiębiorstwem jak dobry zarządca. Niestety niewielu syndyków to potrafi. Syndyk specjalizuje się w sprzedaży majątku i na przedsiębiorstwo patrzy zwykle jak na zbiór składników majątkowych do sprzedania.
Likwidacja masy upadłości
Przed rozpoczęciem właściwej likwidacji syndyk może szybko sprzedać ruchomości w kilku przypadkach. W szczególności jeżeli jest to potrzebne na zaspokojenie kosztów postępowania. Albo ruchomości, które szybko się psują lub szybko tracą na wartości. Także te ruchomości, których przechowanie pociąga za sobą koszty zbyt wysokie w stosunku do ich wartości.
Właściwą likwidację syndyk zaczyna od sporządzenia odpowiednich dokumentów. Te dokumenty to spis inwentarza, spis należności, oszacowanie masy upadłości, plan likwidacyjny i preliminarz wydatków.
W ramach likwidacji masy upadłości syndyk sprzedaje przedsiębiorstwo upadłego w całości albo zorganizowane części tego przedsiębiorstwa, albo poszczególne składniki masy upadłości (ruchomości, nieruchomości, wierzytelności itd.) Ponadto syndyk może ściągać wierzytelności od dłużników upadłego.
Lista wierzytelności i zaspokojenie wierzycieli
Syndyk sporządza listę wierzytelności na podstawie zgłoszeń wierzytelności dokonanych przez wierzycieli. Oczywiście syndyk sprawdza, czy zgłoszona wierzytelność znajduje potwierdzenie w dokumentach upadłego albo we wpisach w księdze wieczystej lub rejestrach. Wzywa również upadłego do oświadczenia, czy uznaje daną wierzytelność.
W wyniku spieniężenia składników masy upadłości syndyk uzyskuje fundusze masy upadłości. Kwoty te służą zaspokojeniu wierzycieli oraz pokryciu kosztów postępowania upadłościowego.
W celu zaspokojenia wierzycieli syndyk sporządza plan podziału. Dla wierzytelności zabezpieczonych m.in. hipoteką i zastawem syndyk sporządza odrębny plan podziału. Pozostałe wierzytelności syndyk dzieli na cztery kategorie. Jeżeli suma przeznaczona do podziału nie wystarczy na zaspokojenie wszystkich wierzytelności, kategorię wyższą zaspokaja się dopiero po zaspokojeniu w całości kategorii niższej. Przy czym należności objęte poszczególnymi kategoriami zaspokaja się dopiero po zaspokojeniu w całości kosztów postępowania, zobowiązań masy upadłości i należności alimentacyjnych. Jeżeli zatem w masie upadłości nie będzie środków wystarczających na pokrycie tych uprzywilejowanych wydatków, to żadne inne wierzytelności nie zostaną zaspokojone nawet w najmniejszym stopniu.
Wykonanie planu podziału w praktyce polega na tym, że syndyk przelewa wierzycielowi należną mu kwotę na rachunek bankowy.
Upadłość przedsiębiorstwa – zakończenie lub umorzenie postępowania
Po wykonaniu planu podziału lub gdy wszyscy wierzycieli zostali zaspokojeni sąd stwierdza zakończenie postępowania upadłościowego.
Sąd umorzy postępowanie upadłościowe, gdy:
- majątek pozostały po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych m.in. hipoteką lub zastawem nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania;
- wierzyciele nie złożyli w wyznaczonym terminie zaliczki na koszty postępowania, a brak jest płynnych funduszów na te koszty;
- wszyscy wierzyciele, którzy zgłosili swoje wierzytelności, żądają umorzenia postępowania.
Upadłość przedsiębiorstwa – rodzaje
Upadłość przedsiębiorstwa ma w praktyce dwie odmiany:
- upadłość na zasadach ogólnych;
- pre-pack, czyli przygotowana likwidacja.
Pre-pack polega na tym, że wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości dłużnik lub wierzyciel składają wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części albo składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa.
Przedsiębiorca, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, może ponadto rozważyć zakończenie działalności gospodarczej i skorzystanie z przepisów o upadłości konsumenckiej.
Jeżeli istnieje jakaś szansa na uratowanie firmy, alternatywą dla upadłości przedsiębiorstwa jest postępowanie restrukturyzacyjne.
Chcesz wiedzieć więcej? Skontaktuj się z nami.